De ‘opening van Japan’ en het ontstaan van Aikido
Aan die cultuur van geslotenheid en geheimhouding komt langzamerhand een einde wanneer Japan tot openheid wordt gedwongen. Gedurende het Tokugawa Shogunaat was Japan volledig afgesloten van de buitenwereld. Voor de buitenlandse handel werd het kunstmatige eiland Deshima bij Nagasaki aangelegd waar de Nederlanders gedurende de 17e eeuw als enigen werden toegelaten. De periode van afgeslotenheid van Japan komt tot een einde wanneer de Verenigde Staten in 1853 een paar oorlogsschepen naar Tokyo sturen. Om hun vuurkracht duidelijk te maken beschiet kapitein Perry met zijn Black Ship een onbewoond eiland in de buurt en dwingt Japan twee havens te openen zodat er handel met Japan gedreven kan worden. Deze gebeurtenis wordt nog steeds gevierd als de ‘opening van Japan naar de wereld’.
De overgang van de samoerai traditie naar de technieken van het aikido is vooral de verdienste van Sokaku Takeda (1859-1943). Hij was een van de laatste samoerai en behoorde tot de generatie die na de ‘opening van Japan naar de wereld’ met de traditie van geheimhouding brak en door Japan trok om zijn techniek te onderwijzen. Hij sloot aan bij de ontwikkeling van sommige samoerai die in plaats van het beroemde vlijmscherpe samoerai zwaard (katana) een houten zwaard (bokken) gingen dragen als teken dat ze wel de samoerai cultuur wilden ontwikkelen maar dan in het teken van harmonie en geweldloosheid. Een van zijn leerlingen was Morihei Ueshiba (1883 -1969, die een generatie van leraren wist te inspireren om het aikido uit te dragen als een weg van harmonie. Daarom wordt hij wel ‘O Sensei’ genoemd: de Grote Leraar. De zoons van Ueshiba worden leiders van het zogenaamde Aikikai aikido.
De grondlegger van het Ki-Aikido is Koichi Tohei (1920 -2011) die de ki principes van het aikido, die in het Aikikai aikido volgens hem onvoldoende aandacht kregen, tot de basis van het aikido onderwijs maakt. Het KiAikido is de laatste 40 jaar in Europa verder ontwikkeld door zijn leerling Yoshigasaki Sensei.
